Wojny wikingów

Pierwsza pisemna wzmianka o napadzie wikingów opisuje atak na angielską wyspę Lindisfarne w 793 roku. Ich początkowe wyprawy zwykle odbywały się w obrębie Morza Północnego i szkockich wysp, takich jak Hebrydy, Orkady czy Szetlandy. W okolicach 800 roku, wikingowie zajęli Wyspy Owcze. Natomiast w 874 roku, udało im się dotrzeć do Islandii. W kolejnym wieku odkryli Grenlandię (ok. 982 r.), a następnie, około 1000 roku, zawitali do Ameryki, na płw. Labrador oraz do Nowej Fundlandii. Jednakże w wyniku licznych walk z tubylcami, a także wewnętrznych sporów, wikingowie wkrótce wycofali się z osad Nowego Świata.

Wraz z upływem czasu, grupy wikingów przekształciły się w imponujące flotylle i znacznie zwiększyły swój zasięg. Organizowano wyprawy, dzięki którym mogły one, opływając Płw. Iberyjski, dostać się do Morza Śródziemnego i splądrować Italię oraz południowe wybrzeża Galii. Wyprawiano się także na tereny wschodnie, dokonując penetracji szlaków i terenów wzdłuż rzek takich jak Wołchow, Dźwina i Dniepr, a tym samym docierając do przybrzeżnych miast Cesarstwa Bizantyńskiego nad Morzem Czarnym, które były źródłem cennych łupów. Płynąc po Wołdze, docierali aż do Morza Kaspijskiego. Napady łupieżcze nie były jednak jedynym ich źródłem dochodu, jako że zajmowali się też handlem. Świetnie rozwijała się wymiana handlowa z Arabami, dla których wikingowie byli dostawcami futer, ozdób wykonanych z metali szlachetnych, a także niewolników nadbałtyckiego pochodzenia. W zamian, otrzymywali oni arabskie srebro z terenów Afganistanu i Taszkentu.

Gdy faza rabunkowa dobiegła końca, Normanowie zaczęli zakładać osady na terenach, które podbili. Szczególnym upodobaniem cieszyły się wyspy, takie jak Szetlandy, Orkady, Islandia, jak również Irlandia oraz Brytania. Innym atrakcyjnym terenem był płw. Cotentin w północnej części Francji, gdzie powstało księstwo Normandii. Wikingowie, którzy się tam osiedlili, coraz bardziej się asymilowali ? posługiwali się językiem francuskim i przyjmowali wiarę chrześcijańską. Po ponad 300 latach istnienia państwa wikingów w Normandii, przekształciło się ono w księstwo lenne francuskiego króla.

W XI w. wikingowie opanowali prawie 80% obszaru Anglii i stworzyli tam swoje królestwo, z królem Kanutem Wielkim na czele. Jednakże rebelie Anglów i Sasów wkrótce wyparły ich z tych terenów. Później, Normanowie z Normandii, wywodzący się także od wikingów, znów podbili królestwo anglosaskie. W 1066 roku na tronie angielskim zasiadł kolejny król wikińskiego pochodzenia, mianowicie Wilhelm Zdobywca. Założył on dynastię normandzką, która przez ponad 300 lat władała Anglią.

Niezwykle mobilne łodzie, zwane drakkarami, a także walka przy pomocy zwartej formacji o nazwie ?mur tarcz? to bez wątpienia znaczące czynniki, które przyczyniły się do sukcesów osiąganych przez wikingów. Podstawę ich uzbrojenia stanowiły miecze jednoręczne, włócznie, topory oraz drewniane tarcze o okrągłym kształcie i metalowym okuciu na brzegach. Szczegółowe regulacje na temat zestawu oręża potrzebnego przy pospolitym ruszeniu zostały określone przy końcu ery wikingów, w postaci praw dzielnicowych. W Szwecji obowiązywał nakaz posiadania miecza, hełmu, włóczni, tarczy, kolczugi, łuku oraz 24 strzał na wioślarską ławkę. Na obszarze Norwegii istniał obowiązek wyposażenia się w aż 36 strzał na ławkę wioślarską, a miecz mógł zostać zastąpiony toporem. Z kolei w Danii dopuszczano kuszę zamiast łuku, ale w przypadku braku umiejętności strzeleckich, należało znaleźć kogoś do jej obsługi.

Cechy broni wikingów

Wikingowie posługiwali się niezwykle efektywnymi rodzajami broni. Ich topór stał się wręcz symbolem tego ludu, znanego we wczesnych wiekach jako groźni najeźdźcy z północy. Jednakże powszechną bronią był też miecz wikingów.

Reprezentował on wariant jednoręczny i mierzył ok. 80-100 cm. Charakteryzował się niezwykłą lekkością, jako że ważył jedynie 900-1200 gr. Posiadał obosieczną, symetryczną głownię, prostą bądź zwężającą się w kierunku krótkiego, często owalnego sztychu na maksymalnie 15%. Zbrocze zajmowało ponad połowę szerokości głowni i ciągnęło się przez 80% jej długości. Środek ciężkości umieszczano w obszarze ok. 6-22 cm od krótkiego, ale masywnego, prostego czy też nieco zgiętego ku dołowi jelca, który mierzył zwykle 120-160% szerokości głowni. Rękojeść była krótka (85-95 mm), ale ciasno klinowała dłoń. Nanoszono na nią charakterystyczne elementy zdobnicze, często w postaci rytu lub inkrustacji. Masywna głowica z płaską podstawą mogła być łączona lub złożona tylko z jednej części i zwykle zamykała się w kształcie litery D.

Sposób wytwarzania

Badania metalograficzne stalowych artefaktów nie należą do łatwych, zwłaszcza, gdy mamy do czynienia z silnie zanieczyszczonymi znaleziskami. Z tego powodu, trudno jednoznacznie ustalić jak wytwarzano wikiński miecz i jaki dokładnie miał on skład. We fragmencie głowni zidentyfikowano między innymi nikiel, co może sugerować, że do jej produkcji zastosowano żelazo uzyskane z meteorytu. Głownie z poprzedzających wieków (VII-VIII w.) przedstawiają jednak wyższą jakość, jako że są bardziej wytrzymałe na odkształcenia i pękanie, dzięki wykorzystaniu materiału skuwanego. Skuwając co najmniej dwa rodzaje stali (bądź też żelazo ze stalą) można było uzyskać charakterystyczny wzór, widoczny na powierzchni głowni, który zachował się aż do naszych czasów. Dlatego właśnie nie brakuje opisów i przedstawień mieczy wyposażonych w charakterystyczny zygzak czy też ?węża? na głowni.

Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, iż wikingowie przejęli tą technikę z krajów Bliskiego Wschodu, jako że z pewnością docierali oni na te obszary i prowadzili tam handel, co sugerują odnalezione artefakty wikińskie. Niektórzy przypuszczają, że właśnie stamtąd wikingowie sprowadzali głownie lub stal we wczesnym okresie. Jednak większość broni wykonywano na rodzimych terenach. Taką sugestię nasuwa zarówno geografia znalezisk, jak i wyniki archeologicznych badań. Najczęściej miecze wikińskie, w tym te ze słynną inskrypcją ULFBREHT, odnajduje się na obszarze półwyspu skandynawskiego, a szczególnie w Norwegii. Miecze ULFBREHT występują jednak na terenie całej Europy, w tym również i Polski. Jednak należy zauważyć, że na powierzchni głowni mieczy posiadających ten napis nie ma wzoru charakterystycznego dla procesu skuwania odmiennych typów stali czy też żelaza. Jak pokazują wyniki badań archeologicznych, w Westfalii oraz Nadrenii (współczesne Niemcy) istniały ośrodki produkcyjne wytwarzające znaczną część mieczy stosowanych w średniowiecznej Europie. Liczne teorie głoszą, że i wikingowie zaopatrywali się w produkowane tam najwyższej jakości głównie, a następnie stosowali je do produkcji własnych mieczy.

Zdobienia mieczy

W całej historii broni białej, uznaje się jelce i głowice wikińskich mieczy za jedne z najbardziej kunsztownie zdobionych elementów oręża. Nie należy jednak przyjmować, że wszystkie ich miecze były tak dekorowane. Wręcz przeciwnie, niektóre z nich są bardzo proste, czysto użytkowe i nie posiadają żadnych zdobień.

Jeśli one występowały, wykonywane były zwykle przy użyciu miedzi, złota, srebra, jak również stali. Wikińscy artyści i rzemieślnicy osiągnęli prawdziwie mistrzowski poziom technik zdobniczych. Łączyli niemal jubilerski kunszt z charakterystycznym dla siebie stylem, dzięki czemu powstało wiele zachwycających egzemplarzy broni, które dziś nierozerwalnie kojarzą się z wikingami. Jako że zdobienia wykonane były z tak tak trwałych materiałów jak srebro czy złoto, często zachowały się do obecnych czasów, podczas gdy pozostała część miecza w wyniku korozji jest zwykle bardzo zniszczona.

Pochwy, troczenie miecza

Jako że wikingowie byli wojownikami, cenili sobie głównie praktyczne zastosowanie broni, więc pochwy służące do jej przechowywania charakteryzowała się solidnością, funkcjonalnością i prostą formą. Rdzeń wyprofilowanej pochwy wykonywano zwykle z drewna i oprawiano płótnem lub skórą, bądź też połączeniem tych materiałów. Na podstawie wniosków wyciągniętych z nielicznych źródeł i znalezisk, metody troczenia miecza oraz konstrukcji pochwy były różne i często zależały od danego okresu i regionu.

Wikingów i ich charakterystyczny oręż często przedstawia się w filmach, publikacjach i rekonstrukcjach historycznych, więc tematyka ta jest wciąż niezwykle popularna. Mimo upływu tysiąca lat, nadal wyobrażamy ich sobie jako potężnych wojowników z Północy, którzy byli doskonale wprawieni w boju, podróżowali i najeżdżali nawet najodleglejsze tereny, odkrywając nowe ziemie, co pozwalało modyfikować granice ówczesnej Europy. Topory oraz miecze wikińskie miały ogromny wpływ na przebieg historii, jako że w wyniku ich zastosowania średniowieczny świat ulegał licznym zmianom geopolitycznym. Mimo że uważano ich za pogan, barbarzyńców i najeźdźców, często asymilowali się z podbitymi ludami i przejmowali ich zwyczaje oraz religię, stając się integralną częścią średniowiecznej Europy. Piękno i wyjątkowość ich kultury, a także pierwszorzędne rzemiosło wojenne łączą się w wyjątkowym artefakcie, jakim jest miecz wikingów.

Jego kopie znajdziecie w naszym sklepie, który oferuje jedynie najbardziej precyzyjnie wykonane repliki broni historycznej. Wykonane zostały z ogromną dbałością o szczegóły, tak aby oddać należyty hołd mistrzom, którzy tworzyli ich oryginalne wersje. Repliki mieczy wikingów pozwalają w pełni docenić kunszt tamtejszych artystów i rzemieślników. Możemy nimi przyozdobić nasze wnętrze, dodając mu elegancji i prestiżu. Oferowane przez nas repliki broni białej są doceniane przez licznych kolekcjonerów oraz miłośników historii i wojskowości, ale nie tylko.